PREVENTIE
In Tandheelkundig Centrum Weesp vinden we preventie belangrijk. Preventie wil zeggen het voorkómen van problemen. Samen met u kunnen we problemen aan uw gebit voorkomen of in een vroeg stadium opsporen en behandelen. Door het regelmatig bezoeken van uw tandarts én mondzorgkundige (mondhygiëniste) en/of één van de klinische preventieassistentes wordt uw gebit samen met u in optimale conditie gehouden.
Wij adviseren u om bij elk bezoek aan de preventieassistente of mondhygiëniste uw tandenborstel mee te nemen.
Om uw gebit goed te reinigen is het niet voldoende om alleen te poetsen met fluoridetandpasta. Ook tussen de tanden en kiezen moet de tandplak verwijderd worden. Dit kunt u doen met behulp van flosdraad, tandenstokers of ragers.
Gezond tandvlees is roze, ligt strak om tanden en kiezen en bloedt niet als u uw tanden poetst, flost of een stoker of rager gebruikt.Ontstoken tandvlees noemen we gingivitis. Het ziet dan rood en is gezwollen en slap. Dat kan ook heel plaatselijk zijn, bijvoorbeeld tussen de tanden en kiezen. Vaak geeft dit geen klachten. Het kan gevoelig zijn om tussen tanden en kiezen te reinigen en misschien bloedt het als u dat doet.De belangrijkste oorzaak voor gingivitis is tandplak. Tandvlees raakt ontstoken als tandplak niet dagelijks optimaal wordt verwijderd. Elke dag vormt zich op het gebit nieuwe tandplak. Als tandplak langere tijd aanwezig is kan zich, onder invloed van zouten uit het speeksel, tandsteen vormen. Als de plak eenmaal tandsteen is geworden kunt u dit niet zelf verwijderen en heeft u professionele gebitsreiniging nodig.
Preventie
assistentie
Ontstoken
tandvlees
Gezond tandvlees is roze, ligt strak om tanden en kiezen en bloedt niet als u uw tanden poetst, flost of een stoker of rager gebruikt.Ontstoken tandvlees noemen we gingivitis. Het ziet dan rood en is gezwollen en slap. Dat kan ook heel plaatselijk zijn, bijvoorbeeld tussen de tanden en kiezen. Vaak geeft dit geen klachten. Het kan gevoelig zijn om tussen tanden en kiezen te reinigen en misschien bloedt het als u dat doet.De belangrijkste oorzaak voor gingivitis is tandplak. Tandvlees raakt ontstoken als tandplak niet dagelijks optimaal wordt verwijderd. Elke dag vormt zich op het gebit nieuwe tandplak. Als tandplak langere tijd aanwezig is kan zich, onder invloed van zouten uit het speeksel, tandsteen vormen. Als de plak eenmaal tandsteen is geworden kunt u dit niet zelf verwijderen en heeft u professionele gebitsreiniging nodig.
Elektrisch
poetsen
Met een goede mondhygiëne houdt u tanden, kiezen en tandvlees gezond. Tandenpoetsen vormt hiervoor de basis. Goed tandenpoetsen is echter een secuur werkje en zeker niet eenvoudig. Voor wie moeite heeft met een handborstel de mond goed schoon te krijgen kan een elektrische tandenborstel een uitkomst zijn.
Er bestaan twee soorten elektrische tandenborstels: de roterende en de sonische borstels. De roterende borstel heeft een klein ronddraaiend kopje en de sonische heeft een rechte borstelkop die lijkt op die van een handborstel.Uit onderzoek is gebleken dat met een roterende borstel het beste resultaat te behalen is als u voor de spiegel poetst. De borstel moet loodrecht op het te poetsen oppervlak geplaatst worden. U kunt de contouren van de tanden en kiezen volgen. Laat de borstel steeds ongeveer 5 seconden per plek poetsen.De sonische borstel is geschikter voor mensen die gewend zijn om niet voor de spiegel te staan bij het poetsen. Zo’n borstel moet in dezelfde stand geplaatst worden als een handborstel, schuin in de richting van het tandvlees. U kunt de borstel zachtjes heen en weer bewegen, zoals bij een handtandenborstel.
Kies als u een elektrische borstel koopt het liefst voor een oplaadbaar model. Batterijborstels hebben vaak onvoldoende vermogen om uw gebit optimaal schoon te krijgen.
Elektrisch poetsen maakt het reinigen van de ruimten tussen tanden en kiezen niet overbodig! Reinig daarom ook de ruimten tussen uw tanden en kiezen eenmaal per dag met flosdraad, tandenstokers of ragers.
Flos, ragers en stokers
Of u nu een gewone tandenborstel of een elektrische borstel gebruikt, reinig ook dagelijks de ruimte tussen uw tanden en kiezen met flosdraad, tandenstokers of ragers. Elk van deze middelen heeft zijn eigen voor- en nadelen. Kies de hulpmiddelen in overleg met uw tandarts, mondhygiënist of preventie-assistente.
Flos
Voor kleine, nauwe ruimtes tussen gave tanden en kiezen is flosdraad meestal geschikt. Met de flosdraad kunt u plak tussen de gebitselementen verwijderen. Neem een stuk draad van ongeveer 45 cm. Daarvan neemt u een werkstukje van ongeveer 2 cm tussen de duimen en wijsvingers. Breng de draad met een zagende beweging voorzichtig tussen twee tanden of kiezen in. Leg de draad iets onder het tandvlees in een c-vorm rond één tand of kies. Haal met een zagende beweging de draad terug. Neem een schoon stukje van de draad en breng deze op dezelfde plaats in, maar sla de draad nu om het andere element.
Stokers
Voor iets grotere tussenruimtes en bij ontstoken (bloedend) tandvlees kunt u stokers gebruiken. Kies altijd voor driehoekige houten tandenstokers (geen cocktailprikkers!). Neem de stoker tussen duim en wijsvinger en maak de punt nat onder de kraan of in de mond. Breng de tandenstoker tussen twee tanden of kiezen in met de platte kant naar het tandvlees toe. Beweeg de stoker in en uit en geef daarbij afwisselend lichte druk op de ene en de andere kies.
Ragers
Voor grote ruimtes tussen tanden en kiezen en/of zeer ontstoken tandvlees kunt het beste ragers gebruiken. Dit zijn kleine borsteltjes, die in uiteenlopende maten te verkrijgen zijn (van 2 tot 11 mm doorsnede). Het is belangrijk om de juiste maat te gebruiken. Als u de rager tussen twee tanden of kiezen in beweegt moet u enige weerstand voelen. Als de rager te makkelijk er doorheen gaat verwijdert deze niet voldoende tandplak en heeft u een dikkere rager nodig. Als u het metalen draadje tegen de tanden voelt schuren is de rager te groot en moet u een kleinere maat gebruiken. Meestal heeft u aan één maat rager niet genoeg om alle plekken in de mond optimaal te reinigen.Uw mondhygiëniste of preventie-assistente geeft u graag een advies op maat.
Tanden poetsen
De basis van een mooi en gezond gebit is perfecte mondhygiëne. Het dagelijks onderhoud is het belangrijkste wat u kunt doen om uw gebit te verzorgen. Het slagen van alle behandelingen die u bij de tandarts ondergaat is afhankelijk van hoe goed u thuis iedere dag uw gebit onderhoudt. Poetsen is daar een zeer belangrijk onderdeel van.
Goed poetsen begint bij een goede tandenborstel. Kies voor een tandenborstel met een klein kopje met zachte, afgeronde haren. Met een harde borstel kunt u uw tandvlees blijvend beschadigen! Kies daarom liever voor een soft of extra soft borstel.
Welke tandpasta u gebruikt is niet zo heel belangrijk. De tandpasta moet wel fluoride bevatten. Deze stof beschermt het glazuur tegen cariës (gaatjes). De tandpasta zal echter geen wonderen verrichten. Het belangrijkste werk doet u zelf door op een juiste manier te poetsen.
Tips voor het poetsen:
-
Probeer bij het poetsen een vaste volgorde aan te houden.
-
Poets overal de buitenzijde, binnenzijde en bovenzijde.
-
Plaats de borstel schuin in de richting van het tandvlees, tegen het tandvlees aan.
-
Maak kleine horizontale poetsbewegingen.
-
De binnenzijde van de tanden poetst u door de borstel rechtop te zetten en korte op- en neergaande bewegingen te maken.
-
Poets niet meer dan één tand of kies tegelijk.
-
Trek voor het poetsen van de ondertanden de lip opzij.
-
Plaats de borstel voor het poetsen aan de binnenzijde zonodig onder de tong.
-
Poets ook de achterzijde van de laatste kiezen.
Uiteraard kunt u ook kiezen voor elektrisch poetsen
Fluoride
Fluoride is een natuurlijke stof die tanden en kiezen minder kwetsbaar maakt voor zuuraanvallen van bacteriën. Het gebruik van fluoride in de juiste hoeveelheden helpt om gaatjes in het gebit te voorkomen. Daarom is fluoride erg belangrijk bij de dagelijkse verzorging van het gebit.
Kies bij het poetsen altijd voor een tandpasta die fluoride bevat. Kinderen onder de vijf jaar poetsen met een peutertandpasta, deze bevat minder fluoride. Boven de vijf jaar kan iedereen met een volwassen tandpasta poetsen. Eventueel kunnen kinderen tussen 5 en 12 jaar met een tandpasta speciaal gemaakt voor deze doelgroep poetsen.
Soms lopen mensen extra risico op het krijgen van gaatjes. De tandarts kan dan het gebruik van een fluoridespoelmiddel adviseren.
Het glazuur van tanden en kiezen die pas zijn doorgebroken is nog niet op zijn volle sterkte. Daarom krijgen kinderen in de praktijk –met name als er extra risico op gaatjes is door de vorm van tanden en kiezen, voedingspatroon en/of mondhygiëne- een fluoridebehandeling.
Poetsen en napoetsen
Vanaf de doorbraak van het eerste tandje is het belangrijk om te poetsen. Daarbij geldt het volgende poetsadvies:
-
Vanaf de doorbraak van het eerste tandje tot aan het tweede jaar één keer per dag poetsen met een babytandenborstel met fluoridepeutertandpasta.
-
Van 2 tot 5 jaar is twee keer per dag poetsen met peutertandenborstel met fluoridepeutertandpasta het advies.
-
Voor kinderen van 5 jaar en ouder is twee keer per dag poetsen met volwassen tandpasta of junior tandpasta (geschikt voor kinderen van 5-12 jaar) het beste.
Het is voor een kind best moeilijk om het gebit helemaal goed schoon te poetsen. Tot een leeftijd van rond de 10-12 jaar hebben kinderen nog niet de motorische vaardigheid om hun gebit optimaal te poetsen. Het is daarom belangrijk dat u uw kind tenminste één keer per dag napoetst.
Bij het poetsen kan het volgende ezelsbruggetje worden gebruikt om geen plekken over te slaan:
De B van Binnenkant (aan de kant van de tong en gehemelte)
De B van Buitenkant (aan de wangkant)
De B van Bovenop (op de kauwvlakken)
Begin steeds bij de achterste kies met poetsen en ga tot aan de voortanden (vergeet de voortanden niet te poetsen!). Maak kleine heen en weer gaande poetsbewegingen. Voor het poetsen van de binnenkant van de voortanden moet de borstel rechtop worden neergezet en dan poetsen met op en neer gaande bewegingen.
Sealen
Het Engelse woord sealen betekent letterlijk afdichten of verzegelen. Bij de tandarts spreken we van sealen bij het afdichten van groefjes of putjes in tanden en kiezen. Dat gebeurt met een speciale kunststoflak.
Het doel van sealen is het voorkómen en in enkele gevallen het tot stilstand brengen van gaatjes in tanden en kiezen. Op sommige plaatsen zijn zulke diepe groefjes of putjes in kiezen (en soms ook in tanden) aanwezig dat er een groot risico is een gaatje op die plaats te krijgen. Door het opvullen/afdichten van die plekken wordt het risico op een gaatje aanzienlijk verminderd.
Sealen gaat stapsgewijs:
-
Eerst wordt de kies schoongeborsteld.
-
Dan wordt er gecheckt of de kies goed schoon is, eventueel worden de groefjes iets opengemaakt.
-
De kies wordt zo droog mogelijk gehouden door wattenrollen ernaast te leggen of door gebruik van een rubber lapje.
-
Er wordt een zure etsgel op de kies aangebracht, die na even inwerken wordt afgespoeld.
-
Met kunststoflak worden de putjes en groefjes opgevuld. De lak wordt uitgehard met een speciaal blauw licht.
-
De hoogte van de sealing wordt gecontroleerd en zonodig bijgewerkt.
Melkgebit en
tanden wisselen
Het melkgebit telt 20 tanden en kiezen. De eerste tandjes breken gemiddeld op een leeftijd van 6 maanden door. Rond 2,5 jaar is het melkgebit compleet.
Het is het beste om met uw kind vanaf 2 jaar elke zes maanden naar de tandarts te gaan. Het melkgebit is gevoeliger voor gaatjes dan het blijvende gebit. Bovendien is het voor de stand van de tanden van het blijvende gebit zéér ongunstig als er melkkiezen voortijdig verloren zouden gaan (bijvoorbeeld door te laat constateren van gaatjes).
Rond het zesde jaar breken de eerste blijvende kiezen door achter het melkgebit. Veel kinderen en ouders merken dit niet. De verzorging van deze kiezen is heel belangrijk, omdat het glazuur van pas doorgebroken kiezen nog erg kwetsbaar is voor gaatjes.
In dezelfde periode beginnen ook de eerste tanden te wisselen. De wortels van de melktand lossen op (resorberen). Hierdoor raakt de melktand los en valt uit. De blijvende tand of kies komt ervoor in de plaats.